Ο Τρόπος Ύπαρξης της Πολυπυρηνικής Οικογένειας στην Σύγχρονη Κοινωνία
ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΑΠΟΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΡΥΜΕΝΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΣΥΝΕΧΙΣΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η διευρυμένη οικογένεια (Πολυπυρηνική) ως θεσμός δεν εξελίσσεται γραμμικά, αλλά προσαρμόζεται στις συνθήκες του χώρου και της ιστορικής περιόδου μέσα στην οποία αναπτύσσεται. Αυτό συμβαίνει καθώς δύναται είτε να ανθεί, είτε να παρακμάζει ανάλογα με τις συνθήκες που λαμβάνουν χώρα στην κοινωνία που δραστηριοποιείται. Ακόμα και ο ρυθμός, όσον αφορά στον κύκλο ανάπτυξής της, επηρεάζεται από τις ανάγκες των μελών της, οι οποίες με την σειρά τους καθορίζονται από τις συνθήκες, βάσει των οποίων η συγκεκριμένη οικογένεια λειτουργεί.
Στην Ελλάδα η διευρυμένη οικογένεια δεν αποτέλεσε ποτέ την πιο διαδεδομένη μορφή οικογένειας. Οι συνθήκες που οδήγησαν στην εγκαθίδρυσή της είναι η ύπαρξη μίας κοινής περιουσίας των μελών της και η ανάγκη διαχείρισής της, καθώς και η εξασφάλιση ενός επιπέδου ασφάλειας των μελών έναντι εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών.
Επιπρόσθετα, θα μπορούσαμε να επισημάνουμε ότι ο θεσμός της «διευρυμένης οικογένειας» είναι αντίστροφα ανάλογος με αυτόν της κοινότητας, με την έννοια ότι σε μία αποδυναμωμένη κοινότητα εμφανίζεται ιδιαίτερα διαδεδομένη αυτή η μορφή της «διευρυμένης οικογένειας» και αντίστροφα. Η παρατήρηση βέβαια αυτή δεν θα μπορούσε να ισχύει στις μέρες μας, όπου συγχρόνως με την αποδυνάμωση των κοινωνικών θεσμών συνυπάρχουν και ποικίλοι άλλοι, εξίσου σημαντικοί, παράγοντες, που συντελούν στην αποδυνάμωση της οικογένειας. Οι προαναφερόμενοι παράγοντες όπως η ελεύθερη οικονομία, η έντονη κινητικότητα, η διαφοροποίηση των μελών ενός κοινωνικού συνόλου και η επαγγελματική ανεξαρτητοποίηση των μελών της οικογένειας έχουν την απαρχή τους στην βιομηχανοποίηση της κοινωνίας και δεν υπήρχαν κατά την προ-βιομηχανική περίοδο. Το φαινόμενο αυτό αναφέρεται από τους Λειτουργιστές Κοινωνιολόγους ως «απώλεια λειτουργίας» και χαρακτηρίζει τις ιδιαίτερα αναπτυγμένες τεχνολογικά κοινωνίες.
Τελευταίες έρευνες έδειξαν ότι η ύπαρξη ενός ισχυρού ατομισμού που παρατηρήθηκε στους σύγχρονους Έλληνες, αιτιολογεί την αποδυνάμωση της πολυπυρηνικής οικογένειας στην χώρα μας. Βέβαια, ακόμα και υπό τις νέες ισχύουσες οικονομικές συνθήκες η ελληνική οικογένεια διατηρεί σε κάποιο βαθμό τόσο την συνεργασία μεταξύ των παντρεμένων αδερφών, όσο και την συμβίωσή τους στο ίδιο οίκημα, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί πλέον μία «τροποποιημένη μορφή» της διευρυμένης οικογένειας.
Το φαινόμενο της «προίκας» συνετέλεσε με τη σειρά του στη διάσπαση της διευρυμένης οικογένειας, με την κατάργηση της συλλογικής αντίληψης των οικονομικών στοιχείων της, αφού ένα μέρος της περιουσίας αποσπάται από την αρχική οικογένεια προς αυτήν που δημιουργείται από τον γάμο. Επίσης, με την εισαγωγή των τοπικών κοινωνιών σε διαδικασίες έντονης οικονομικής, κατά κανόνα, ανάπτυξης, δημιουργούνται επιπρόσθετες εντάσεις μεταξύ των μελών μίας οικογένειας με αφορμή την διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων και του καταναλωτισμού.
Από έρευνα που έγινε τελευταία αποδεικνύεται ότι, ενώ στις μεγάλες πόλεις το μεγαλύτερο ποσοστό των οικογενειών, περίπου του 85%, έχουν την μορφή της πυρηνικής οικογένειας, εντούτοις, στις υπόλοιπες μαζί με το ζευγάρι ζει και ένας από τους γονείς του. Κατά αυτόν τον τρόπο διαφαίνεται ότι, ενώ οι γονείς αρχικά ζουν μακριά από τα παντρεμένα παιδιά τους και αυτοεξυπηρετούνται, μετά το θάνατο ενός από αυτούς μετακομίζουν για να ζήσουν, είτε μαζί με την οικογένεια ενός από τα παντρεμένα παιδιά τους, είτε σε κάποιο σπίτι κοντά τους.
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με παρατήρηση των ανθρωπολόγων μία πυρηνική οικογένεια δεν έχει ποτέ απόλυτη ανεξαρτησία, καθώς πάντα τα μέλη της επισκέπτονται άλλα συγγενικά τους και δέχονται ή και παρέχουν στα τελευταία υπηρεσίες οικιακής φύσης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η λειτουργία της ελληνικής οικογένειας, στα πλαίσια της εκάστοτε ελληνικής οικονομικής και κοινωνικής συγκυρίας, εξακολουθεί να διαποτίζεται από τα παραδοσιακά και συντηρητικά χαρακτηριστικά της.
taromanteia.gr
21/08/2021 8:26 μμ.
Ήθη και Έθιμα