Η Αντίληψη για την συνεχή Αναμέτρηση του Καλού και του Κακού στο Μεσαίωνα

Στη βυζαντινή εποχή, όλοι οι άνθρωποι, λόγω της χριστιανικής αντίληψης, ότι η ζωή επάνω στη γη είναι εφήμερη και ότι ο καθημερινός τρόπος ζωής τους ήταν αυτός που θα έκρινε ποιοι θα ήταν άξιοι για την μετά θάνατον είσοδό τους στο «Ουράνιο παλάτι» του Θεού, θεωρούσαν πραγματικό τον υπερφυσικό κόσμο, έναν κόσμο ανώτερο από αυτούς. 

Ο κόσμος του Θεού εμφανιζόταν δομημένος και με απόλυτη ιεραρχία. Αποτελείτο από υπεράριθμους αγγέλους τοποθετημένους σε στρατιωτική παράταξη, με βαθμολογική σειρά.

 Έτσι, ανάλογα με το αξίωμα που είχαν, πραγματοποιούσαν τα καθήκοντά τους, προστατεύοντας ολόκληρους πληθυσμούς, με γνωστότερα τα χερουβείμ και τα σεραφείμ, που αναφέρονται σε κάθε λειτουργία. 

Οι περιγραφές για την μορφή των αγγέλων ποίκιλαν ελαφρώς. Άλλοι πίστευαν πως ήταν άυλες μορφές, που είχαν όμως την δυνατότητα της υλικής υπόστασης και για τον λόγο αυτό υπάρχουν παραστάσεις που τους απεικονίζουν και άλλοι πως ήταν μεν πνεύματα, αποτελούμενα όμως από ένα λεπτό υλικό, που σε κάποιους ιδιαίτερα χαρισματικούς ανθρώπους της Εκκλησίας είναι ορατό. 

Ωστόσο, υπήρξε αντίδραση της Εκκλησίας στο ζήτημα των αγγέλων, όσον αφορά τη λατρεία τους, καθ’ ότι  θεωρήθηκε ειδωλολατρική.

 Οι δεισιδαιμονίες στο Βυζάντιο βρήκαν ανταπόκριση, λόγω της πίστης των βυζαντινών στις δυνάμεις του σκότους, που εκπροσώπευαν οι δαίμονες. Θεωρούσαν, πως οι δαίμονες ήταν έκπτωτοι άγγελοι, λόγω πράξεων ή συμπεριφοράς που εναντιώνονταν στους κανόνες του Θεού. 

Τους ενέταξαν σε κατηγορίες ανάλογα με την περιοχή ή την δραστηριότητα. Άλλοι ανήκαν στην κατηγορία που κατοικούσαν στον ουρανό, άλλοι στον αέρα, άλλοι στη γη, άλλοι στο υγρό στοιχείο, άλλοι κάτω από τη γη και άλλοι που ζούσαν στο σκότος. 

Οι δαίμονες ήταν πολυάριθμοι και σε ετοιμότητα να εισβάλλουν σε ανθρώπους, ακόμα και σε οικόσιτα ζώα, δημιουργώντας τους σοβαρές βλάβες. 

Ήταν γεγονός άλλωστε, πως είχαν εντάξει τους δαιμονισμένους στους ψυχικά πάσχοντες, με την ίδια την εκκλησία να βοηθάει στην απαλλαγή τους από τους δαίμονες, με τη συμβολή ιερών προσώπων που την απάρτιζαν.  

Ο τρόπος με τον οποίο εκλάμβαναν οι βυζαντινοί την οντότητα των δαιμόνων συνδέεται με την αιώνια μάχη του φωτός και του σκότους, των αγγέλων και των δαιμόνων, με σκοπό την ευδαιμονία στην μετά θάνατον ζωή. 

Έτσι, ολόκληρη η καθημερινότητα των υπηκόων του Βυζαντίου στρεφόταν γύρω από τη μάχη αυτή, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν κάθε επικίνδυνη επαφή με τα σκοτεινά πνεύματα. 

Η ζωή ήταν χωρισμένη διμερώς και αφορούσε δύο κόσμους, τον επίγειο, που ήταν ο ορατός και τον ουράνιο, που ήταν ο αόρατος, με τον κόσμο να δίνει περισσότερη σημασία στον αόρατο. 

Έτσι, ενώ οι καθημερινοί άνθρωποι αδυνατούσαν να καταλάβουν την συνεχή μάχη για τη σωτηρία της ψυχής τους, τα ιερά πρόσωπα της εκκλησίας είχαν τη δυνατότητα να αισθάνονται και να διακρίνουν, τόσο τις δυνάμεις του καλού, όσο και αυτές του κακού. 

Ωστόσο, το αποτέλεσμα για την πορεία της ψυχής του ανθρώπου κρινόταν την στιγμή που απεβίωνε, όπου πίστευαν πως την στιγμή εκείνη γινόταν η τελική αναμέτρηση του Αγγέλου, που τον προστάτευε, με πλήθος δαιμόνων, που προσέρχονταν για να διεκδικήσουν την ψυχή του.  

03/08/2021 2:49 μμ.
Διάφορα θέματα